Doperwten kweken is iets wat iedereen met een beetje tuinruimte kan proberen. Ze vragen niet veel aandacht, groeien vlot en geven een heerlijke oogst waar je de hele zomer van kunt genieten. Doperwten zijn bovendien een fijne groente om te starten als je nog niet zoveel ervaring hebt met moestuinieren. Ze hebben maar een paar basisbehoeften: goede grond, voldoende water en een beetje liefde.
Met doperwten in je tuin heb je niet alleen verse groente binnen handbereik, maar werk je ook samen met de natuur. Doperwten zijn namelijk stikstofbinders: ze verrijken de bodem voor andere planten. Daarom zijn ze perfect om te combineren met andere groenten in je moestuin. In dit artikel leer je stap voor stap hoe je zelf doperwten kunt kweken, van het voorbereiden van de grond tot het oogsten en bewaren.
Hoe doperwten kweken?
Doperwten kweken begint bij het juiste moment en de juiste aanpak. In ons klimaat kun je vanaf eind maart tot begin mei beginnen met zaaien. Ze houden van koel maar niet koud weer, en groeien het beste in het voorjaar en de vroege zomer. Of je nu zaadjes direct in de volle grond stopt, of jonge plantjes uitzet die je hebt voorgezaaid, een goede voorbereiding maakt echt het verschil. Hieronder lees je stap voor stap hoe je doperwten in je eigen tuin grootbrengt.
Stap 1, de grond voorbereiden
Een goede voorbereiding van de grond is essentieel voor een rijke doperwtenoogst. Kies een zonnige plek waar de grond niet te nat blijft staan. Doperwten houden niet van zware, kleverige grond waarin het water blijft hangen. Werk de aarde goed los met een spitvork of een woelvork, zodat de wortels straks makkelijk kunnen doordringen.
Voeg compost of goed verteerde mest toe aan de aarde, maar gebruik niet te veel stikstofrijke meststoffen. Doperwten maken zelf stikstof aan met behulp van bacteriën in hun wortels, dus extra stikstof is niet nodig. Meng de compost goed door de bovenste twintig centimeter aarde zodat de jonge planten straks genoeg voeding hebben tijdens hun groei.
Tot slot is het belangrijk om het zaaibed mooi egaal te maken. Hark de aarde vlak en verwijder grote kluiten, stenen of oude wortels. Maak rijen of geultjes van ongeveer twee tot drie centimeter diep waarin je straks de zaadjes zaait. Zo hebben ze een goede start en voorkom je dat water zich ophoopt rond de jonge plantjes.
Stap 2, voordelen van combinatieteelt
Combinatieteelt is een slimme manier om verschillende planten naast elkaar te zetten zodat ze elkaar versterken. Doperwten profiteren enorm van deze methode. Ze houden bijvoorbeeld ongedierte op afstand en verbeteren de bodemstructuur, wat weer gunstig is voor andere planten.
Je kunt doperwten goed combineren met wortels, radijsjes, spinazie en sla. Wortels groeien diep de grond in en nemen andere voedingsstoffen op dan doperwten, waardoor ze elkaar niet in de weg zitten. Radijsjes zorgen ervoor dat de bodem luchtig blijft, wat prettig is voor de wortels van de erwten. Spinazie en sla profiteren van de lichte schaduw die de opgroeiende erwtenplanten bieden.
Aan de andere kant zijn er ook combinaties die je beter kunt vermijden. Zet doperwten liever niet naast uien, knoflook of prei. Deze planten kunnen de groei van je doperwten remmen. Door slim te combineren, zorg je voor een gezondere moestuin en een betere opbrengst van al je groenten.
Stap 3, Doperwten zaaien of planten
Doperwten kun je prima direct in de volle grond zaaien zodra de kans op zware nachtvorst voorbij is. Maak een geultje van ongeveer twee tot drie centimeter diep, leg de zaadjes er één voor één in, met ongeveer vijf centimeter ruimte ertussen. Bedek de zaden voorzichtig met aarde en druk licht aan.
Sommige mensen geven de voorkeur aan het voorzaaien van doperwten binnenshuis of in een koude kas. Dat heeft voordelen: je kunt al wat eerder starten, en de plantjes zijn sterker wanneer je ze uitplant. Zaai de erwten dan in kleine potjes of trays en plant ze uit zodra ze ongeveer tien centimeter hoog zijn.
Of je nu direct zaait of plantjes uitzet: zorg ervoor dat de bodem warm genoeg is. Te koude, natte grond kan ervoor zorgen dat de zaden gaan rotten. Een temperatuur van minstens acht graden Celsius is ideaal voor een goede start.
Stap 4, Uitdunnen
Als je doperwten dicht op elkaar hebt gezaaid, is het belangrijk om ze op tijd uit te dunnen. Zodra de plantjes ongeveer tien centimeter hoog zijn, kun je de zwakkere exemplaren voorzichtig weghalen, zodat de sterkste genoeg ruimte krijgen om goed te groeien.
Laat uiteindelijk een afstand van ongeveer vijf tot tien centimeter tussen de plantjes. Zo krijgen ze genoeg licht, lucht en ruimte om zich te ontwikkelen zonder elkaar te belemmeren. Dit helpt ook om schimmelziektes te voorkomen, want een te dichte beplanting houdt vocht vast.
Gebruik bij het uitdunnen je handen of een klein plantschepje en werk voorzichtig, zodat je de wortels van de overblijvende planten niet beschadigt. Geef na het uitdunnen wat water, zodat de aarde zich weer goed hecht rond de wortels van de jonge planten.
Stap 5, De zorg tijdens de groei
Doperwten hebben tijdens de groei regelmatig water nodig, zeker als het droog is. Geef liever één keer per week een flinke hoeveelheid water dan elke dag een beetje. Zo worden de wortels gestimuleerd om dieper de grond in te groeien.
Qua voeding hebben doperwten niet veel nodig. Een handje compost of een lichte, organische meststof halverwege de groeiperiode is voldoende. Vermijd meststoffen met veel stikstof, want dat zorgt vooral voor bladgroei en minder peulen.
Controleer regelmatig of de planten ondersteuning nodig hebben. Doperwten zijn klimmers en groeien graag langs een rekje, gaas of stokken. Zet de steunen op tijd zodat de planten niet omvallen of beschadigd raken tijdens een regenbui of harde wind.
Stap 6, Doperwten oogsten
Doperwten zijn klaar om te oogsten als de peulen mooi vol en rond zijn, maar nog sappig en niet houterig. Pluk de peulen voorzichtig met de hand of gebruik een klein schaartje om beschadiging van de plant te voorkomen.
Je kunt beter vaak kleine hoeveelheden oogsten dan te lang wachten. Dat stimuleert de plant om nieuwe peulen te blijven vormen. Regelmatig plukken geeft je dus een langere oogstperiode en meer lekkere erwten.
Hoe doperwten bewaren
Als je doperwten niet direct opeet, kun je ze prima bewaren. Verse doperwten blijven in de koelkast ongeveer drie dagen goed, liefst in een open papieren zak zodat ze kunnen ademen. Wil je ze langer bewaren, dan kun je ze blancheren en invriezen.
Blancheren doe je door de erwten kort, één tot twee minuten, in kokend water te dompelen en daarna snel af te koelen in ijswater. Daarna kun je ze in porties invriezen. In de diepvries blijven doperwten zo zeker acht tot twaalf maanden goed zonder veel verlies van smaak.
Een andere bewaarmethode is inmaken. Je kunt doperwten inmaken in zuur of pekel, maar dat is minder gebruikelijk. Ingevroren doperwten behouden hun structuur en zoete smaak het beste.
Hoe lang zijn doperwten houdbaar?
In de koelkast zijn verse doperwten ongeveer drie dagen houdbaar. In de diepvries blijven geblancheerde doperwten acht tot twaalf maanden goed. Ingeweckte doperwten kunnen tot een jaar of zelfs langer houdbaar zijn, mits ze goed steriel zijn verwerkt.
Conclusie
Doperwten kweken is een eenvoudige en dankbare manier om zelf verse groenten te telen. Van het voorbereiden van de grond tot het oogsten en bewaren: met een beetje aandacht en liefde kun je wekenlang genieten van deze heerlijke, frisse erwtjes uit eigen tuin.
