Rozemarijn kweken is een leuke en lonende bezigheid. Dit kruid, met zijn heerlijk geurige naaldachtige blaadjes, wordt veel gebruikt in de keuken en heeft bovendien medicinale eigenschappen. Het kweken van rozemarijn is niet moeilijk, maar het vraagt wel om de juiste aanpak. Of je nu een kleine kruidentuin op je balkon hebt of een grote moestuin, rozemarijn is een waardevolle toevoeging. Met de juiste verzorging kan deze plant jarenlang meegaan en je keer op keer voorzien van verse kruiden.
Dit artikel helpt je stap voor stap om zelf rozemarijn te kweken. Van het voorbereiden van de grond tot het oogsten en bewaren, je leert alles wat je moet weten om succesvol je eigen rozemarijnplanten te laten groeien.
Hoe rozemarijn kweken?
Rozemarijn kan worden gekweekt uit zaad, stekken of door het splitsen van een bestaande plant. Het is een plant die goed gedijt in zonnige en droge omstandigheden, en hij groeit het best in goed doorlatende grond. Rozemarijn is een meerjarige plant, wat betekent dat je er jarenlang plezier van kunt hebben. Hieronder volgen de belangrijkste stappen om zelf rozemarijn te kweken en te verzorgen.
Stap 1, de grond voorbereiden
Voor een goede start is het belangrijk om de grond goed voor te bereiden. Rozemarijn houdt van een lichte, goed doorlatende bodem. Kleigrond is minder geschikt, omdat deze te veel vocht vasthoudt, wat kan leiden tot wortelrot. Als je grond te zwaar is, kun je deze verbeteren door zand of grind toe te voegen. Dit zorgt ervoor dat overtollig water sneller wordt afgevoerd.
Daarnaast is het aan te raden om compost of een beetje goed verteerde mest door de bovenste laag van de grond te mengen. Dit verbetert de structuur en zorgt voor voldoende voedingsstoffen. Rozemarijn heeft geen extreem rijke grond nodig, maar een basisbemesting helpt de plant om goed te wortelen en sterk te groeien.
Stap 2, voordelen van combinatieteelt
Rozemarijn kan goed gecombineerd worden met andere planten in de moestuin. Dit heeft verschillende voordelen. Het helpt bijvoorbeeld bij het weren van schadelijke insecten en kan de groei van andere gewassen bevorderen. Rozemarijn trekt bestuivende insecten aan en houdt tegelijkertijd ongewenste plagen op afstand.
Goede combinaties in de moestuin zijn tijm, salie en lavendel. Deze kruiden hebben vergelijkbare groeiomstandigheden en versterken elkaar. Ook groenten zoals wortels, bonen en kool profiteren van de aanwezigheid van rozemarijn, omdat het de geur van deze gewassen maskeert en zo plagen kan verminderen. Minder geschikte combinaties zijn vochtminnende planten zoals basilicum of sla, omdat rozemarijn niet van natte voeten houdt.
Stap 3, Rozemarijn zaaien of planten
Rozemarijn kan worden gezaaid, maar dat is een traag proces. De zaden ontkiemen langzaam en de jonge plantjes groeien in het begin erg langzaam. Daarom kiezen veel mensen ervoor om een jonge plant in een tuincentrum te kopen en deze direct in de tuin of in een pot te planten.
Een andere goede methode is stekken nemen van een bestaande rozemarijnplant. Knip een gezonde scheut van ongeveer tien centimeter lang af, verwijder de onderste blaadjes en zet het stekje in een glas water. Na enkele weken vormen zich wortels en kun je het stekje in de grond planten. Je kunt een rozemarijnplant ook delen door een volwassen plant voorzichtig uit te graven en de wortelkluit in tweeën te splitsen.
Stap 4, Uitdunnen
Als je rozemarijn uit zaad hebt opgekweekt, zullen de zaailingen dicht op elkaar staan. Het is belangrijk om ze uit te dunnen, zodat elke plant voldoende ruimte heeft om te groeien. Dit doe je wanneer de plantjes ongeveer vijf centimeter hoog zijn.
Trek voorzichtig de zwakkere plantjes uit de grond en laat alleen de sterkste exemplaren staan. Zorg ervoor dat er minimaal vijftien tot twintig centimeter ruimte tussen de overgebleven plantjes zit, zodat ze zich goed kunnen ontwikkelen.
Stap 5, De zorg tijdens de groei
Rozemarijn heeft niet veel water nodig. Geef pas water als de bovenste laag van de grond droog aanvoelt. Te veel water kan de wortels laten rotten. In de zomermaanden kan het nodig zijn om iets vaker water te geven, vooral bij planten in potten.
Qua voeding heeft rozemarijn weinig nodig. In het voorjaar kun je een kleine hoeveelheid organische mest of compost toevoegen om de plant te stimuleren. Overbemesting kan juist averechts werken, waardoor de plant zwakker wordt.
Regelmatig snoeien helpt om de plant compact en gezond te houden. Knip in het voorjaar en najaar de toppen van de takken af om vertakking te stimuleren.
Stap 6, Rozemarijn oogsten
Rozemarijn kan het hele jaar door worden geoogst, maar de beste periode is in het voorjaar en de vroege zomer. Op dat moment bevatten de blaadjes de meeste smaak en aroma.
Gebruik een scherpe schaar of snoeischaar om takjes af te knippen. Knip niet meer dan een derde van de plant in één keer weg, zodat de rozemarijn zich kan herstellen en blijven groeien.
Hoe rozemarijn bewaren
Rozemarijn kan op verschillende manieren worden bewaard. Verse takjes blijven enkele weken goed in de koelkast als je ze in een vochtige doek wikkelt.
Je kunt rozemarijn ook drogen. Bind de takjes in bosjes en hang ze ondersteboven op een droge, goed geventileerde plaats. Na een paar weken zijn de blaadjes droog en kunnen ze in een luchtdichte pot worden bewaard.
Invriezen is een andere optie. Hak de blaadjes fijn en vries ze in kleine porties in, bijvoorbeeld in een ijsblokjesvorm met een beetje water of olijfolie. Dit maakt het makkelijk om later kleine hoeveelheden te gebruiken.
Hoelang is rozemarijn houdbaar?
Gedroogde rozemarijn blijft tot een jaar goed als het luchtdicht en op een donkere plaats wordt bewaard. Ingevroren rozemarijn behoudt zijn smaak tot zes maanden. Verse rozemarijn in de koelkast blijft ongeveer twee weken goed.
